Slepjanščina so do ludu wróči

Nowy Casnik15. Dezember 2022


Fotos: SN / Hanka Schön

Rěčna krajina w srjedžnej Lužicy rozkčěwa - prěni přewodnik po rěči

Slepo (SN/mb). Za Hynca Rychtarja, ne­ stora slepjanščiny, běše to jimacy woko- mik: Po pot lětstotku w Lipsku, hdžež bě 42 lět jako wědomostny sobudzělačer Instituta za sorabistiku studowacych wu- wučowal, je so předwčerawšim do swojeje domizny nawróčil, hdzež je wčera wječor prezentaciju přewodnika po rěči „Slěpjaňski rozprajak“ dožiwil. Na sto ludži bě do cyrkwje w Slepom přichwatato, zo by nowotarski knižný wuplód wo starej narěči sobu dožiwiio.

Nastal bě w kooperadji towarstwa „Kólesko“ ze Serbskim institutem (SI). 2.700 slowow na 343 stronach w stawiznach scyia prěni přewodnik wopřija, z kotrymž móžeš sej slepjanščinu přiswojič. Z tym ma wulku wahu, materielnu a wosebje ideelnu. Rěčespytnik Fabian Kaulfiirst ma za móžne, kaž wón SN wobkruči, zo budže z jeje pomocu w při- chodže zaso wjace ludži wšědny džeň we wěstych situadjach slepjanščinu natožowač. Jeho sotra, slawistka Juliana Kaul­fürstowa, je knihu hromadže z linguistom Symanom Blumom zdokonjala, kotryž měj eše gramatiski džěl na starosči. Zložowač móžeštaj so mjez druhim na wobšěrny materiál, kotryž běštaj Hartmut Hančo, předsyda „Kóleska“ předewšěm pak Hyne Rychtář, „rěčespytnik z najbohatšej wědu wo slepjanščinje“ kaž Fabian Kaulfiirst w lawdaciji praji, zezběraloj. Wažne žório žiweje serbščiny tu toho regiona běše Hanzo Mrózk (89), džěd Symana Bluma, přez kotrehož bě sej wón slepjanščinu přiswojil. Postrow sakskeho ministerstwa za wědomosč, kulturu a turizm sposrědkowa Caroline Wagner, předsydka kuratorija Serbskeho instituta, kotraž běše při spěchowanju „džesač wědomostnych pakčikow“ na drobro slepjanščiny we wysokosči 260.000 eurow angažowana partnerka. „Slěpjanski rozprajak“ je čisto 9; wo dalšich projektach chcedža zjawnosč 23. januara informowač. Swoju wušiknosč za koncepcionelne džělo a formulowanje spěchowanskich próstwow je direktor SI, prof. Hauke Bartels, pokazal.

Zbožowny je tež něhdyši dolholětny župan župy „Jakub Lorenc-Zalěski“ Manfred Hermaš, kotryž bě Julianu Kaulfürstowu před wjac hač džesač lětami za Slepjansku končinu nawabii, na jara njekonwencionelne wašnje: Wón je na Kaulfürstec swójbu w Budyšinje zazwonil, myslo, zo so tam talent za wožiwjenje slepjan­ ščiny namaka. A tak je Juliana Kaulfürstowa prěni raz powolansce do Slepoho přišla. Na wčerawši historiski podawk je so wona zaso swoju slepjansku dra stu woblekla a w spěwnej skupinje towar­ stwa „Kólesko“ pod nawodom Geralda Šejna sobu spěwala, kotraž je swjatočne zarjadowanje kultumje wobmbila. Mjez hosčimi běchu wjesnjanosta Slepoho, Jórg Funda, direktor wyšeje šule Jan Hrjehor, jednačelka Domowiny Judit Šolčina a předsydka braniborskeje serbskeje rady Kathrin Šwjelina. Džakowano wěrje wšitkich akterow, zo knižný projekt wuspěšnje dokónča, a jich skutkej móže rěč legendárného Hanza Njepile nětko zaso rozkčěwač. ► Mój wid

 

SB slěpjańšćina – Schleifer Sorbisch DEDeutsch – němski